Zomer 2019 Harari’s Homo deus en andere toekomstverhalen
‘Wij zijn als zeelieden die hun schip op open zee moeten reviseren, zonder dat we het in een droogdok kunnen demonteren en herbouwen met gebruik van zijn beste onderdelen.’ Otto Neurath in Anti-Spengler (1921)
We proberen na te denken over ons leven met betrekking tot een toekomst die ongewis is. De filosofie biedt vergezichten en complexe denksystemen, maar vaak is het juist die toekomst die maakt dat we onze plannen onderweg moeten bijstellen. Zeker vandaag de dag.
We leven in interessante tijden … Deze Chinese verzuchting was bepaald niet positief bedoeld en wijst eerder op verwarring en richtingloosheid. Het is een verzuchting die herkenbaar is als we het over onze eigen tijd hebben en die onder meer resulteert in een grote interesse voor boeken die duiding en richting willen geven aan ons bestaan.
Een van die boeken is Homo deus, een kleine geschiedenis van de toekomst van Yuval Harari. Deze bestseller gaat over hoe technologische en maatschappelijke veranderingen onze wereld in een razend tempo hebben veranderd en schetst vervolgens een weinig rooskleurige toekomst: de mens wordt een klein onderdeel van een wereld vol big data.
Maar dit boek nodigt ook uit om na te denken over mogelijke alternatieve toekomstscenario’s. Vanuit de wat meer sombere scenario’s zoals Spenglers “De ondergang van het Avondland’ en Bos ‘Dwalen in het antropoceen, maar zeker ook vanuit de optimistische toekomstvisies van Rosling in ‘Feitenkennis’ of Bregman’s ‘De geschiedenis van de vooruitgang’.
De zomercursus bespreekt 4 thema’s
- Wat zijn algoritmes en welke invloed hebben ze op ons leven nu en in de nabije toekomst?
- Wat is leven in het antropoceen en waarom is de menselijke invloed nu zo groot?
- Welke andere toekomstvisies zijn er naast en tegenover die van Harari?
- Hoe kunnen we omgaan met de huidige snel veranderende wereld en hoe houden we daarin vast aan menselijke waarden en waardigheid?
Het boek wat we aanraden om erbij te lezen is Harari, Homo Deus, een kleine geschiedenis van de toekomst. Uitgeverij Thomas Rap, 2017