Hieronder volgen reacties van cursisten, Dus heeft u linkjes, boektitels of andere informatie die u met anderen wilt delen? Dan kunt u een mail sturen naar info@maieutiek.nl onder vermelding ‘reactie Morele helderheid, of u gaat naar het einde van de pagina reacties en vult in de daarvoor bestemde ruimte zelf een reactie toe. Het kan enige tijd duren voordat u op de pagina zelf uw reactie terugziet. De moderator moet toestemming geven om het te plaatsen. Dit om reclame buiten de deur te houden.
Reacties: 2019 voorjaar Morele helderheid
Morele helderheid, college 1
Naar aanleiding van Susan Neiman’s observatie dat ‘Amerikaans Links’ het geven van morele oordelen heeft overgelaten aan ‘Amerikaans Rechts’, wil ik graag het volgende opmerken.
Zou het kunnen zijn dat ‘AR’ morele oordelen durft te geven, omdat die de metafysica nooit heeft losgelaten? Dat heeft inmiddels ronduit bizarre vormen aangenomen; zie bijvoorbeeld https://www.huffingtonpost.com/entry/liberty-university-helps-create-movie-trump-chosen-by-god_us_5b119d9ce4b02143b7cc6cfb?guccounter=1 (en let op Jerry Falwell jr. en Franklin Graham, zoon van Billy; belangrijke politieke ‘influencers’).
Op p51 haalt Neiman een passage uit Orwell’s 1984 (1948) aan. ‘O Brien aan het woord: ‘Jij bent geen metafysicus, Winston,’ zegt hij […] . ‘Jij gelooft dat de werkelijkheid objectief en waarneembaar is en op zichzelf bestaat.. Maar ik zeg je dat de werkelijkheid niet objectief is.’
In 1931 zei Max Planck, één van de grondleggers van de kwantumfysica: “Ik beschouw bewustzijn als fundamenteel. Ik beschouw materie als afgeleid van bewustzijn.”
In de kwantumfysica gelden de natuurwetten van Newton niet. En juist die waren een inspiratiebron voor de Verlichting: als beginjaar daarvan wordt vaak 1687 genoemd, het jaar waarin de Philosophiae naturalis principia mathematica werd gepubliceerd.
In 2016 stelde Donald Hoffman, cognitive psychologist: “Consciousness is fundamental in the universe. Consciousness creates brain activity, and indeed creates all objects and properties of the physical world. It’s not a product of space and time or anything inside space and time. The act of observation creates all the physical properties.”
En Paul van Leeuwen (HOVO sept-nov 2018: “Kwantumfysica, informatie en bewustzijn”):
De ruimte waarin het universum zich afspeelt is niet absoluut. Het is dus niet waar dat alles in het universum zich in een absolute ruimte ten opzichte van elkaar beweegt. De tijd is geen absoluut objectief fenomeen. Klokken lopen niet overal in het universum met dezelfde snelheid. Ruimte en tijd zijn niet continu. Dat wil zeggen dat ze niet in kleinste eenheden onderverdeeld kunnen worden. Het universum (met alles hierin) bestaat niet onafhankelijk van de waarnemer en is dus geen objectief gegeven.
‘O Brien is hier in gezelschap van niet de minsten . . . .
Hebben we misschien een nieuwe metafysica nodig?
Kan de Verlichting eigenlijk wel opnieuw uitgevonden worden zonder nieuwe metafysica?
De 8ste dia bij het 4de college (‘Geluk vraagt inspanning’) brengt mij enigszins in verwarring. In de eerste plaats weet ik niet wat ik mij moet voorstellen bij “passief streven”. Je bent passief en dan streef je niet of je streeft ergens naar en dan ben je niet passief…
Maar als hier gesuggereerd wordt dat Neiman de religie iets passiefs toedicht, lijkt dat mij strijdig met wat zij omstandig betoogt in hoofdstuk 3. Daarin is haar standpunt op zijn minst genuanceerder: “Religie maakt mensen niet alleen maar passief, door hen te bevrijden van de last van sommige beslissingen – ze geeft mensen ook het gevoel dat ze actiever zijn. Het venster op transcendentie dat religie ontsluit, vormt een geestelijke stimulans in de trage apathische wereld van alledag.” (p. 99)
In dit kader komt zij tot de veronderstelling dat Karl Marx in zijn befaamde uitspraak over ‘opium van het volk’ het beter over cocaïne had kunnen hebben.
In relatie tot het fundamentalisme is zij nog stelliger: de opvatting van sommige seculiere commentatoren dat dit gelovigen passiever zou maken noemt zij “zowel neerbuigend als ge-vaarlijk, want de aantrekkingskracht van het fundamentalisme wordt hiermee onvoldoende begrepen.” (p. 99)
Dat Susan Neiman niet de enige is die de herwaardering van de verlichting bepleit moge bij voorbeeld blijken uit:
Steven Pinker, Verlichting Nu. Een pleidooi voor rede, wetenschap, humanisme en vooruitgang. 2018. Ned. Vert. Atlas Contact 696 pp. (paperback € 34,99; hardcover € 49,99)
“Experimenteel psycholoog Steven Pinker verdedigt in zijn boek Verlichting Nu vurig de waarden van de Verlichting. Met behulp van de wetenschap en het humanisme zullen we de problemen die we hebben als mensheid oplossen en verder gaan op het pad van de vooruitgang. Wie de krant erop naslaat, is geneigd te denken dat de wereld gedoemd is ten onder te gaan, of dat de periode van vooruitgang voorgoed voorbij is Steven Pinker laat zich echter niet gek maken en kijkt naar de feiten. En die zijn hoopvol. We worden gezonder, rijker, leven meer in vrede, en zijn zelfs steeds gelukkiger. En dat is niet alleen zo in het rijke Westen, maar overal ter wereld. De oorzaak? Het vertrouwen in wetenschap en redelijk denken dat sinds de Verlichting steeds wijder is verspreid. Wat wel waar is: die Verlichting staat onder druk. Er is scepsis tegen wetenschap, en demagogen proberen het vertrouwen in redelijk denken te ondermijnen.” (tekst uitgever)
“In zijn nieuwe boek Enlightenment Now beklaagt cognitief wetenschapper Steven Pinker zich over het gemak waarmee de verdiensten van de Verlichting, die de mens met behulp van de rede voor-uit wil helpen, tegenwoordig links en rechts in twijfel worden getrokken. Met statistieken probeert hij aan te tonen dat het echt beter gaat met de mensheid. Durf te denken! Gebruik je verstand.
Maar dat het corrumperen van de rede zo gemakkelijk is geworden, is ironisch genoeg een resultaat van de Verlichting zelf. A) we zijn mondige individuen geworden B) nieuwe technologie heeft het verspreiden van nepnieuws gefaciliteerd. En C) neurologen leren ons dat diep in onze hersenen een aangeboren onderscheid tussen wij en zij genesteld zit. Born that way.
Alle samenzweringstheorieën, alle leugens, intimidatie in sociale media, alle nepnieuws, versterken een gevoel van wij en zij. Je hoeft alleen maar even een cerebrale knop in te drukken.
Het bewust indrukken van die knop, de waarheid onderuit halen, haat mobiliseren, dat is het kwaad.” (Uit de column van Bas Heijne, NRC 24-2-2018)
“Ook als [Pinker] over statistieken schrijft, blijft hij boeiend en levendig. Bij elk cijfer gaat hij op zoek naar een originele invalshoek, een treffende vergelijking, een leuke anekdote, een onver-wachte interpretatie, een aardige omschrijving van de onderzoeksmethode. En het sterkst is hij in zijn boutades. Pinker heeft daar een talent voor, zowel om die zelf te verzinnen als om die te ver-zamelen bij andere auteurs.” – Philippe Clerick, Doorbraak.be
In de presentatie bij het zesde college staat in de zesde dia (‘Aanvullende kritiek’) een onjuiste weergave van de tekst van Neiman op blz 180:
Tekst van de dia: “Richard Rorty geloofde dat rationeel onderzoek ( de Verlichting) een poging is om de intrinsieke aard van de dingen te doorgronden, en zo de onveranderlijke Waarheid te vinden.”
Tekst van Neiman: “Volgens Richard Rorty geloofde de Verlichting dat rationeel onderzoek…”
Dank Jan we zullen het aanpassen
Hieronder een reactie van Frank Meuter
Moreel leiderschap is nodig in een wereld waarin waarden verdwijnen
Pieter Anko de Vries
In een wereld waarin autoritaire leiders steeds vaker de dienst lijken uit te maken zijn rustig nadenken, inlevingsvermogen en op de bres staan voor rechtsstatelijke principes van het grootste belang.
Hoe kun je moreel leiderschap vorm geven? Oud-rechter, oud-Ombudsman en oud-lid van de Europese Rekenkamer Alex Brenninkmeijer heeft hierover een boek geschreven dat deze week is gepresenteerd.
Brenninkmeijer maakt zich zorgen over ontwikkelingen in de wereld, waar in de Verenigde Staten met Donald Trump, in Rusland, China, Turkije, Polen en Hongarije zogenoemde sterke leiders zijn opgekomen. Zij sturen valse berichten de wereld in en hollen democratische waarden uit door bijvoorbeeld de onafhankelijke rechtspraak in te perken en politieke tegenstanders weg te zetten als gevaren voor de natie of zelfs terroristen.
Neoliberalisme
Daarnaast speelt op het wereldtoneel het neoliberalisme nog altijd een bepalende rol. Ondanks dat de financiële crisis een aantal jaren geleden heeft laten zien (en nu nog steeds) dat er grote bezwaren kleven aan het ongebreideld kapitalisme dat de verschillen tussen arm en rijk groter maakt en het onbehagen van wereldburgers aanwakkert.
Volgens Brenninkmeijer zijn veel mensen op zoek naar een alternatief, gebaseerd op waarden als oprechtheid, gematigdheid en redelijkheid: naar moreel leiderschap.
Moreel leiderschap moet volgens hem zijn gebaseerd op de uit de klassieke retorica afkomstige begrippen logos, pathos en ethos. Logos is de ratio, verbonden met waarheidsvinding. Pathos is het vermogen om je in te leven in de ander. Ethos is het morele aspect. Volgens Brenninkmeijer is dit laatste de basis van de democratische rechtsstaat, omdat daarin de gelijkwaardigheid van ieder mens besloten ligt. Dat uit zich in mensenrechten en de mogelijkheid om via de onafhankelijke rechter rechten af te dwingen. In het verlengde daarvan liggen de beginselen van behoorlijk bestuur.
Valse oplossingen
In ons huidige hijgerige tijdsgewricht waar meningen over elkaar heen buitelen, waar makkelijke, vaak populistische maar in wezen valse oplossingen naar voren worden gebracht is het van belang te streven naar wat Brenninkmeijer ‘langzaam denken’ noemt. Alleen zo kun je verkennen wat de logos-, pathos- en ethoselementen zijn om tot een goede afweging te komen. Dat geldt niet alleen voor het gehele landsbestuur, maar ook voor bijvoorbeeld belangrijke keuzes in de zorgsector of in de rechtspraak. Bij dit alles moet niet de vaak makkelijke ratio (zoals efficiëntie) voorop staan, maar is met name luisteren naar elkaar belangrijk.
‘Moreel leiderschap is opgebouwd uit kleine stapjes in denken, ervaren en handelen (…) Je kunt op je schreden terugkeren’, schrijft Brenninkmeijer. We hebben de neiging om de ingewikkeldheid van de samenleving te vereenvoudigen en hanteerbaar te maken door snelle aannames en vooroordelen. Maar het gaat om beschaving en daarin is niet het alfamannetje (de autocratische leider) maar ethos het belangrijkst.
Moreel leiderschap. Alex Brenninkmeijer. Prometheus, 19,99 euro
Dit bericht werd geplaatst in nieuwsbrief op 29 januari 2019. Bron: http://www.hetgoedeleven.com/2019/01/29/moreel-leiderschap-is-nodig-in-een-wereld-waarin-waarden-verdwijnen/
Theologie, waarheidsliefde en religiekritiek
over geloof en wetenschap aan de Nederlandse universiteiten sinds 1815
Samenvatting
In 1876 werd het theologisch onderwijs gesplitst in een godsdienstwetenschappelijk deel, verzorgd door de universiteit, en een dogmatisch deel dat aan de kerkgenootschappen werd overgelaten. Taak van de universiteit was niet meer de morele maar nog slechts de wetenschappelijke vorming. Deze scheiding tussen geloof en wetenschap is in Nederland nooit onomstreden geweest. Inmiddels is de theologie van de meeste openbare universiteiten verdwenen, maar daarmee behoort de soms moeizame relatie tussen geloof en wetenschap niet tot het verleden. Deze bundel gaat over de veranderende opvattingen over de verhouding tussen geloof en wetenschap sinds 1815. Behalve voor universiteiten en faculteiten was en is de verhouding tussen geloof en wetenschap ook een vraagstuk waarmee individuele wetenschapsbeoefenaren (kunnen) worstelen.
Inhoud: Verantwoording LEEN DORSMAN, ‘Toespraak bij de hervatting zijner lessen’. Universiteit, wetenschap en religie in het (theologisch) openingscollege in de tweede helft van de negentiende eeuw HERMAN PAUL, Waarheidszin en waarheidsliefde. Een vrijzinnige synthese van geloof en wetenschap ERIK BORGMAN, Onvoorwaardelijke toewijding aan waarheid. De religieuze dimensie van wetenschap – een gevaarlijke herinnering RIK PEELS, Theologie als verantwoord spreken over God SIJBOLT NOORDA, Kat in een vreemd pakhuis. De positie van de theologie aan de Nederlandse universiteiten sinds 1980 AB FLIPSE, ‘VU tussen twee vuren’. De identiteit van de Vrije Universiteit in de jaren 1970 WOUTER MARCHAND, In het belang van kerk, staat en universiteit. De rijksstudiebeurzen voor theologiestudenten en de rekrutering van een nieuwe generatie predikanten, 1815-1918 Over de auteurs Register
Bron: https://www.bol.com/nl/p/theologie-waarheidsliefde-en-religiekritiek/9200000031681923/?
Het einde van de waarheid
Over leugens in het tijdperk van Trump
Bron: https://www.bol.com/nl/f/het-einde-van-de-waarheid/9200000095301044/
Samenvatting
De belangrijkste Amerikaanse criticus over alle leugens in het Trump-tijdperk
Hoe kan het dat de waarheid zo in gevaar is gekomen? Oude, achterhaalde complottheorieën en ideologieën herleven, bewezen wetenschap wordt steeds vaker ter discussie gesteld en de bewoners van het Witte Huis bespotten het idee van een objectieve waarheid.
In Het einde van de waarheid kijkt New York Times-criticus Michiko Kakutani met een scherpe blik naar de culturele aspecten die hebben bijgedragen aan dit steeds groter wordende probleem. Kakutani identificeert de trends die subjectiviteit boven feitelijkheid, wetenschap en gemeenschappelijke waarden hebben verheven. Daarnaast legt ze een verband met de woorden van grote critici, schrijvers als George Orwell en Hannah Arendt, wier werk griezelig actueel en relevant blijf.
Met een opmerkelijke belezenheid en ingenieus inzicht, biedt Kakutani een provocatieve diagnose van onze huidige stand van zaken en presenteert ze een toekomstperspectief, waar de waarheid onder druk staat.
Recensie(s)
De verkiezing van een Amerikaanse president die het niet zo nauw neemt met de waarheid is geen plotseling toeval, maar een proces dat langer gaande is. Het wortelt in de jaren zestig in de kritiek op het functioneren van de overheid, in het relativisme en postmodernisme. Ieder zoekt zijn eigen persoonlijke waarheid, subjectivisme wint het van wetenschap en gedeelde waarheden verdwijnen. Er is een groeiende scheidslijn tussen kennisgemeenschappen, als ‘ommuurde denktuinen’. De maatschappelijke verschillen worden daardoor groter. Trumps tweets zijn een aanval op de werkelijkheid en zijn taalfouten verraden een vorm van nonchalance. Het internet is niet louter een bron van gedeelde kennis, maar een middel om verdeeldheid te zaaien en verkiezingen te beïnvloeden. De boosheid en verontwaardiging hierover spatten af van iedere pagina van dit boek door de Amerikaanse journaliste. Goed geschreven en gedocumenteerd. Voor journalisten, politici, schrijvers en wetenschappers, burgers etc. Heldere analyse van het probleem en de gevolgen voor de rest van de wereld. Met eindnoten en een overzicht van extra bronnen.
Drs. Marianne van den Heuvel
Met een opmerkelijke belezenheid en ingenieus inzicht, biedt Kakutani een provocatieve diagnose van onze huidige stand van zaken en presenteert ze een toekomstperspectief, waar de waarheid onder druk staat.
Toon minder
Recensie(s)
De verkiezing van een Amerikaanse president die het niet zo nauw neemt met de waarheid is geen plotseling toeval, maar een proces dat langer gaande is. Het wortelt in de jaren zestig in de kritiek op het functioneren van de overheid, in het relativisme en postmodernisme. Ieder zoekt zijn eigen persoonlijke waarheid, subjectivisme wint het van wetenschap en gedeelde waarheden verdwijnen. Er is een groeiende scheidslijn tussen kennisgemeenschappen, als ‘ommuurde denktuinen’. De maatschappelijke verschillen worden daardoor groter. Trumps tweets zijn een aanval op de werkelijkheid en zijn taalfouten verraden een vorm van nonchalance. Het internet is niet louter een bron van gedeelde kennis, maar een middel om verdeeldheid te zaaien en verkiezingen te beïnvloeden. De boosheid en verontwaardiging hierover spatten af van iedere pagina van dit boek door de Amerikaanse journaliste. Goed geschreven en gedocumenteerd. Voor journalisten, politici, schrijvers en wetenschappers, burgers etc. Heldere analyse van het probleem en de gevolgen voor de rest van de wereld. Met eindnoten en een overzicht van extra bronnen.
Drs. Marianne van den Heuvel
Toon minder
Samenvatting
De belangrijkste Amerikaanse criticus over alle leugens in het Trump-tijdperk
Hoe kan het dat de waarheid zo in gevaar is gekomen? Oude, achterhaalde complottheorieën en ideologieën herleven, bewezen wetenschap wordt steeds vaker ter discussie gesteld en de bewoners van het Witte Huis bespotten het idee van een objectieve waarheid.
In Het einde van de waarheid kijkt New York Times-criticus Michiko Kakutani met een scherpe blik naar de culturele aspecten die hebben bijgedragen aan dit steeds groter wordende probleem. Kakutani identificeert de trends die subjectiviteit boven feitelijkheid, wetenschap en gemeenschappelijke waarden hebben verheven. Daarnaast legt ze een verband met de woorden van grote critici, schrijvers als George Orwell en Hannah Arendt, wier werk griezelig actueel en relevant blijf.
Met een opmerkelijke belezenheid en ingenieus inzicht, biedt Kakutani een provocatieve diagnose van onze huidige stand van zaken en presenteert ze een toekomstperspectief, waar de waarheid onder druk staat.
Toon minder
Recensie(s)
De verkiezing van een Amerikaanse president die het niet zo nauw neemt met de waarheid is geen plotseling toeval, maar een proces dat langer gaande is. Het wortelt in de jaren zestig in de kritiek op het functioneren van de overheid, in het relativisme en postmodernisme. Ieder zoekt zijn eigen persoonlijke waarheid, subjectivisme wint het van wetenschap en gedeelde waarheden verdwijnen. Er is een groeiende scheidslijn tussen kennisgemeenschappen, als ‘ommuurde denktuinen’. De maatschappelijke verschillen worden daardoor groter. Trumps tweets zijn een aanval op de werkelijkheid en zijn taalfouten verraden een vorm van nonchalance. Het internet is niet louter een bron van gedeelde kennis, maar een middel om verdeeldheid te zaaien en verkiezingen te beïnvloeden. De boosheid en verontwaardiging hierover spatten af van iedere pagina van dit boek door de Amerikaanse journaliste. Goed geschreven en gedocumenteerd. Voor journalisten, politici, schrijvers en wetenschappers, burgers etc. Heldere analyse van het probleem en de gevolgen voor de rest van de wereld. Met eindnoten en een overzicht van extra bronnen.
Drs. Marianne van den Heuvel
Alles van Michiko Kakutani
Toon minder
Samenvatting
De belangrijkste Amerikaanse criticus over alle leugens in het Trump-tijdperk
Hoe kan het dat de waarheid zo in gevaar is gekomen? Oude, achterhaalde complottheorieën en ideologieën herleven, bewezen wetenschap wordt steeds vaker ter discussie gesteld en de bewoners van het Witte Huis bespotten het idee van een objectieve waarheid.
In Het einde van de waarheid kijkt New York Times-criticus Michiko Kakutani met een scherpe blik naar de culturele aspecten die hebben bijgedragen aan dit steeds groter wordende probleem. Kakutani identificeert de trends die subjectiviteit boven feitelijkheid, wetenschap en gemeenschappelijke waarden hebben verheven. Daarnaast legt ze een verband met de woorden van grote critici, schrijvers als George Orwell en Hannah Arendt, wier werk griezelig actueel en relevant blijf.
Met een opmerkelijke belezenheid en ingenieus inzicht, biedt Kakutani een provocatieve diagnose van onze huidige stand van zaken en presenteert ze een toekomstperspectief, waar de waarheid onder druk staat.
Toon minder
Recensie(s)
De verkiezing van een Amerikaanse president die het niet zo nauw neemt met de waarheid is geen plotseling toeval, maar een proces dat langer gaande is. Het wortelt in de jaren zestig in de kritiek op het functioneren van de overheid, in het relativisme en postmodernisme. Ieder zoekt zijn eigen persoonlijke waarheid, subjectivisme wint het van wetenschap en gedeelde waarheden verdwijnen. Er is een groeiende scheidslijn tussen kennisgemeenschappen, als ‘ommuurde denktuinen’. De maatschappelijke verschillen worden daardoor groter. Trumps tweets zijn een aanval op de werkelijkheid en zijn taalfouten verraden een vorm van nonchalance. Het internet is niet louter een bron van gedeelde kennis, maar een middel om verdeeldheid te zaaien en verkiezingen te beïnvloeden. De boosheid en verontwaardiging hierover spatten af van iedere pagina van dit boek door de Amerikaanse journaliste. Goed geschreven en gedocumenteerd. Voor journalisten, politici, schrijvers en wetenschappers, burgers etc. Heldere analyse van het probleem en de gevolgen voor de rest van de wereld. Met eindnoten en een overzicht van extra bronnen.
Drs. Marianne van den Heuvel
Michiko Kakutani
Michiko Kakutani is voormalig hoofdredacteur boekrecensies bij The New York Times. Ze staat bekend om haar scherpe en kritische recensies, waar ze in 1998 de prestigieuze Pulitzer Prize voor won. Kakutani studeerde Engelse literatuur aan Yale en heeft gewerkt voor The Washington Post en Time. Kakutani bracht in 1988 het boek The Poet at the Piano uit. Het einde van de waarheid is haar tweede boek.
Alles van Michiko Kakutani
Toon minder
Samenvatting
De belangrijkste Amerikaanse criticus over alle leugens in het Trump-tijdperk
Hoe kan het dat de waarheid zo in gevaar is gekomen? Oude, achterhaalde complottheorieën en ideologieën herleven, bewezen wetenschap wordt steeds vaker ter discussie gesteld en de bewoners van het Witte Huis bespotten het idee van een objectieve waarheid.
In Het einde van de waarheid kijkt New York Times-criticus Michiko Kakutani met een scherpe blik naar de culturele aspecten die hebben bijgedragen aan dit steeds groter wordende probleem. Kakutani identificeert de trends die subjectiviteit boven feitelijkheid, wetenschap en gemeenschappelijke waarden hebben verheven. Daarnaast legt ze een verband met de woorden van grote critici, schrijvers als George Orwell en Hannah Arendt, wier werk griezelig actueel en relevant blijf.
Met een opmerkelijke belezenheid en ingenieus inzicht, biedt Kakutani een provocatieve diagnose van onze huidige stand van zaken en presenteert ze een toekomstperspectief, waar de waarheid onder druk staat.
Toon minder
Recensie(s)
De verkiezing van een Amerikaanse president die het niet zo nauw neemt met de waarheid is geen plotseling toeval, maar een proces dat langer gaande is. Het wortelt in de jaren zestig in de kritiek op het functioneren van de overheid, in het relativisme en postmodernisme. Ieder zoekt zijn eigen persoonlijke waarheid, subjectivisme wint het van wetenschap en gedeelde waarheden verdwijnen. Er is een groeiende scheidslijn tussen kennisgemeenschappen, als ‘ommuurde denktuinen’. De maatschappelijke verschillen worden daardoor groter. Trumps tweets zijn een aanval op de werkelijkheid en zijn taalfouten verraden een vorm van nonchalance. Het internet is niet louter een bron van gedeelde kennis, maar een middel om verdeeldheid te zaaien en verkiezingen te beïnvloeden. De boosheid en verontwaardiging hierover spatten af van iedere pagina van dit boek door de Amerikaanse journaliste. Goed geschreven en gedocumenteerd. Voor journalisten, politici, schrijvers en wetenschappers, burgers etc. Heldere analyse van het probleem en de gevolgen voor de rest van de wereld. Met eindnoten en een overzicht van extra bronnen.
Drs. Marianne van den Heuvel